» آخرین اخبار دیابت » دیابت را بشناسیم » هر آنچه درباره دیابت باید بدانید

هر آنچه درباره دیابت باید بدانید

تعریف دیابت:

بدن بیشتر مواد غذایی مصرفی را به قند (گلوکز) تجزیه می‌کند. وقتی میزان قند خون بالا می‌رود، پانکراس هورمونی به نام انسولین ترشح می‌کند تا قند خون را برای استفاده به عنوان انرژی وارد سلول‌های بدن کند.

در افرادی که به دیابت مبتلا می‌شوند، بدن انسولین کافی تولید نمی‌کند و یا نمی‌تواند به صورت مناسب از آن استفاده کند. این امر باعث می‌شود قند خون بیش از حد در جریان خون باقی بماند.

شیوع دیابت در ایران طبق آمار سال 2021:

کل جمعیت بالغ ایران: 57,370,400 و مجموع موارد دیابت در این جمعیت: 5,450,300 نفر است که طبق این اعداد و ارقام، شیوع دیابت در بزرگسالان 9.5 درصد گزارش می‌شود.

طبق پیش‌بینی فدراسیون بین‌المللی دیابت، شیوع دیابت در جهان در سال 2019، 9.3 درصد (463 میلیون نفر) برآورد شده است که در سال 2030 به 10.2 درصد و در سال 2045 به 10.9 درصد خواهد رسید.

منطقه خاورمیانه که ایران در آن قرار دارد و شمال آفریقا (MENA) ، بالاترین شیوع دیابت را در جهان دارد. در سال 2019 ، شیوع دیابت در کل افراد 12.2 درصد گزارش شده است که انتظار می‌رود این رقم در سال 2030 به 13.3 درصد و در سال 2045 به 13.9 درصد برسد.

علاوه بر اینکه 44.7 درصد از افراد مبتلا به دیابت در منطقه MENA از وضعیت خود بی اطلاع هستند، انتظار می‌رود افزایش 96 درصدی شیوع دیابت بین سال‌های 2019 تا 2045 در این منطقه رخ دهد.

علائم شایع دیابت:

تشنگی مکرر
تکرر ادرار
کاهش وزن ناخواسته
تاری دید
احساس خستگی شدید

انواع دیابت:

دیابت نوع 1

دیابت نوع 1 (دیابت وابسته به انسولین یا دیابت نوجوانی یا دیابت دوران کودکی) با کمبود تولید انسولین ظهور می‌یابد و نیاز به تجویز روزانه انسولین دارد. این نوع دیابت، ناشی از یک واکنش خود ایمنی است؛ بدین صورت که بدن به اشتباه به خود حمله می‌کند. تقریباً 5 تا 10 درصد از افراد مبتلا به دیابت، از نوع 1 هستند. لازم به ذکر است که دیابت نوع 1، مختص دوران نوجوانی نیست و در هر سنی می‌تواند بروز یابد.

دیابت نوع 2

در دیابت نوع 2، انسولین تولید می‌شود اما بدن نمی‌تواند از انسولین تولیدشده به طور صحیح استفاده کند و نمی‌تواند قند خون را در سطح طبیعی نگه دارد. حدود 90 تا 95 درصد از افراد مبتلا به دیابت، از نوع 2 هستند. این بیماری طی چندین سال ایجاد می‌شود و معمولاً در بزرگسالان تشخیص داده می‌شود.

دیابت بارداری

زنانی که قبلا دیابت نداشتند هم ممکن است در دوران بارداری به دیابت بارداری مبتلا شوند. این نوع دیابت، معمولاً پس از تولد نوزاد از بین می رود اما زنان و فرزندانشان را در معرض خطر افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 و چاقی در آینده قرار می‌دهد.

پیش دیابت (پره دیابت):

پیش دیابت یک وضعیت سلامتی جدی است که در آن سطح قند خون بالاتر از حد طبیعی است، اما هنوز به اندازه کافی بالا نیست که به عنوان دیابت نوع 2 تشخیص داده شود. بیش از 80 درصد از افراد مبتلا به پیش دیابت نمی‌دانند که به آن مبتلا هستند. این وضعیت، افراد را در معرض افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2، بیماری قلبی و سکته قرار می‌دهد.

عوامل خطر:

عوامل خطر برای دیابت نوع 1 عبارتند از:

سابقه خانوادگی، سن پایین(معمولاً در کودکان، نوجوانان یا بزرگسالان جوان)

عوامل خطر برای دیابت نوع 2 عبارتند از:

پیش دیابت، اضافه وزن، سن 45 سال یا بیشتر، سابقه خانوادگی، فعالیت بدنی ناکافی، سابقه دیابت بارداری، بیماری کبد چرب غیر الکلی

عوامل خطر برای دیابت بارداری عبارتند از:

سن مادر بیش از 25 سال، اضافه وزن و چاقی، سابقه دیابت نوع 2 در افراد درجه اول خانواده، داشتن سابقه دیابت بارداری در حاملگی قبلی، تولد نوزاد با وزن 4 کیلو گرم و یا بیشتر، سابقه تولد نوزاد مرده

تشخیص:

دیابت نوع 1، نوع 2 و پره دیابت

تست A1C:

تست A1C میانگین سطح قند خون را در 2 یا 3 ماه گذشته اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص زیر 5.7% به معنای طبیعی، بین 5.7% تا 6.4% به معنای پیش دیابت و 6.5% یا بالاتر نشان دهنده دیابت است.

آزمایش قند خون ناشتا:

این تست قند خون را پس از یک شب ناشتا (غذا نخوردن) اندازه‎گیری می‌کند. سطح قند خون ناشتا 99 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر، طبیعی است، 100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر نشان دهنده پیش دیابت و 126 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر نشان دهنده دیابت است.

تست تحمل گلوکز:

این تست قند خون را قبل و بعد از نوشیدن مایعات حاوی گلوکز اندازه‌گیری می‌کند. در 2 ساعت بعد از غذا خوردن، سطح قند خون 140 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر طبیعی در نظر گرفته می‌شود، 140 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر نشان دهنده پیش دیابت و 200 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر نشان دهنده دیابت است.

آزمایش قند خون تصادفی:

این آزمایش، در هر زمانی می‌تواند انجام شود و نیازی به ناشتا بودن نیست. سطح قند خون 200 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر نشان دهنده ابتلا به دیابت است.

تشخیص دیابت بارداری

دیابت بارداری با آزمایش خون تشخیص داده می‌شود. غربالگری دیابت بین هفته‌های 24 تا 28 بارداری انجام می‌شود.

تست غربالگری گلوکز:

مایع حاوی گلوکز به مادر داده می‌شود و 1 ساعت بعد، سطح قند خون بررسی می‌گردد. سطح قند خون 140 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر، به عنوان نتیجه طبیعی است. در صورت قندخون بالاتر از این میزان، باید آزمایش تحمل گلوکز درخواست شود.

بهبودی:

یکی از مهم‌ترین راه‌های بهبود دیابت، سبک زندگی سالم است.
برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نیاز به مصرف داروهایی برای کمک به کنترل سطح قند خون خود دارند. این‌ داروها می تواند شامل تزریق انسولین یا مصرف سایر داروها از جمله متفورمین باشد. همچنین افراد مبتلا به دیابت اغلب به داروهایی برای کاهش فشار خون و کاهش خطر عوارض نیاز دارند.
ممکن است برای درمان اثرات دیابت، به مراقبت‌های اضافی مانند مراقبت از پا برای درمان زخم، غربالگری و درمان بیماری کلیوی و معاینه چشم برای غربالگری آسیب‌های چشمی ناشی از دیابت نیاز باشد.