روغن گیاهی یا روغن حیوانی؟ کدام یک برای سلامت قلب و عروق مفیدتر است؟

مقدمه: روغن های گیاهی و  روغن های حیوانی  از نظر ترکیب بسیار متفاوت هستند. روغن‌های گیاهی، عموماً حاوی اسیدهای چرب غیراشباع بیشتر (3) و روغن‌های چربی حیوانی، حاوی اسیدهای چرب اشباع‌شده بیشتری هستند (4) بنابراین اثرات سلامتی آنها بر بدن انسان نیز متفاوت است. در سال های اخیر، مردم به استفاده از چربی های گیاهی به جای چربی های حیوانی برای پخت و پز علاقه بیشتری نشان می دهند. در این فکت شیت بررسی کردیم که پخت و پز با کدام روغن برای سلامت قلب و عروق مفیدتر است.

برایند شواهد:

چندین مطالعه قبلی نشان داده اند که مصرف روغن های حیوانی غنی از اسیدهای چرب اشباع شده با کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی مرتبط است (5, 6) در حالی که مطالعات دیگر خطر بالاتری را برای بیماری های قلبی عروقی نشان داده اند(7, 8). و اخیراً، برخی از متاآنالیزهای مطالعات مشاهده ای هیچ ارتباطی بین اسیدهای چرب اشباع‌شده و خطر بیماری های قلبی عروقی نشان ندادند (9, 10).

بسیاری از مطالعات نشان داده اند که روغن های چربی حیوانی هم می توانند سطح کلسترول خون را که برای سلامتی مضر افزایش دهند است(1, 11) با این حال، رامسدن و همکاران. دریافتند که خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی پس از استفاده از روغن های گیاهی به جای روغن های چربی حیوانی به شدت افزایش می یابد (12). در مطالعه دیگری، او دریافت که جایگزین کردن چربی های حیوانی با روغن های گیاهی باعث کاهش 13.8 درصدی سطح کلسترول تام می شود، اما مرگ و میر را به ویژه در بین افراد بالای 65 سال افزایش می دهد (13).

مطالعه ای که روی 15242 سالمند چینی بالای 65 سال انجام شد نشان داد شرکت‌کنندگانی که با روغن گیاهی غذا می پختند، در مقایسه با شرکت‌کنندگانی که از روغن‌های چربی حیوانی استفاده می‌کردند، در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی آترواسکلروتیک بودند. خطر بیماری عروق کرونر قلب و سکته مغزی نیز در افرادی که از روغن گیاهی استفاده می‌کردند در مقایسه با افرادی که از روغن‌های چربی حیوانی استفاده می‌کردند افزایش یافت (14) با این حال، نتایج برخی از مطالعات با یافته های این مطالعه ناسازگار است.

نتایج مطالعات کوهورت آینده نگر نشان داد که جایگزینی اسیدهای چرب اشباع ( روغن با منبع حیوانی) با اسیدهای چرب غیر اشباع (منبع گیاهی) می تواند خطر بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهد (15, 16) همچنین یک متاآنالیز از 11 مطالعه کوهورت نشان داد که جایگزینی اسیدهای چرب اشباع ( روغن با منبع حیوانی) با اسیدهای چرب تک غیراشباع (منبع گیاهی) خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب را افزایش نمی دهد (8)  اما نتایج برخی از مطالعات با یا این یافته‌ها مطابقت ندارد و نشان می دهند که جایگزینی اسیدهای چرب اشباع با اسیدهای چرب غیر اشباع برای سلامت قلب و عروق مضر است (6, 13).

محققان در مطالعه ای دیگر با تجزیه و تحلیل 347747 نفر هیچ ارتباطی بین دریافت رژیم غذایی اسیدهای چرب اشباع (روغن با منبع حیوانی) و افزایش خطر بیماری عروق کرونر قلب، بیماری‌های قلبی عروقی یا سکته پیدا نکردند (17).

نتیجه گیری:

در مورد اینکه آیا روغن گیاهی برای سلامت قلب و عروق مفیدتر است یا روغن حیوانی، یافته‌های مطالعات مختلف متناقض بوده‌اند، برخی از آنها نشان می‌دهند که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط با مصرف روغن نباتی بیشتر است، در حالی که برخی دیگر هیچ ارتباط معنی‌داری را نشان نمی‌دهند. با وجود این اختلافات، شواهدی وجود دارد که از این ایده حمایت می کند که جایگزینی روغن حیوانی با روغن گیاهی می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهد. با این حال، چربی مناسب برای سلامت قلب و عروق و تعادل در استفاده از آن ممکن است در افراد و جمعیت ها متفاوت باشد.

بنابراین در گروه های مختلف جمعیتی، برای انتخاب نهایی اینکه کدام نوع روغن پخت و پز مناسب تر است باید وضعیت واقعی افراد را در نظر گرفت. اینکه آیا چربی حیوانی یا چربی گیاهی برای سلامتی مفیدتر است، هنوز بحث برانگیز است و نیاز به بررسی بیشتر، به ویژه در جمعیت های مختلف دارد. در این بین، افراد باید رژیم غذایی متعادلی داشته باشند که شامل انواع چربی‌های سالم باشد و با متخصصان مراقبت‌های بهداشتی برای توصیه‌های غذایی شخصی‌شده متناسب با نیازهای خاص فردی مشورت کنند.

منابع

1. Bechthold A, Boeing H, Schwedhelm C, Hoffmann G, Knüppel S, Iqbal K, et al. Food groups and risk of coronary heart disease, stroke and heart failure: a systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies. Critical reviews in food science and nutrition. 2019;59(7):1071-90.
2. Mazidi M, Mikhailidis DP, Sattar N, Toth PP, Judd S, Blaha MJ, et al. Association of types of dietary fats and all-cause and cause-specific mortality: a prospective cohort study and meta-analysis of prospective studies with 1,164,029 participants. Clinical nutrition. 2020;39(12):3677-86.
3. Matthaus B, Özcan MM, Al Juhaimi F. Some rape/canola seed oils: Fatty acid composition and tocopherols. Zeitschrift für Naturforschung C. 2016;71(3-4):73-7.
4. Cichosz G, Czeczot H. Spuriously unhealthy animal fats. Polski Merkuriusz Lekarski: Organ Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. 2011;31(185):318-22.
5. Yamagishi K, Iso H, Yatsuya H, Tanabe N, Date C, Kikuchi S, et al. Dietary intake of saturated fatty acids and mortality from cardiovascular disease in Japanese: the Japan Collaborative Cohort Study for Evaluation of Cancer Risk (JACC) Study. The American journal of clinical nutrition. 2010;92(4):759-65.
6. Organization WH. Interim summary of conclusions and dietary recommendations on total fat & fatty acids. From the joint FAO/WHO expert consultation on fats and fatty acids in human nutrition. 2008:10-4.
7. Hu FB, Stampfer MJ, Manson JE, Rimm E, Colditz GA, Rosner BA, et al. Dietary fat intake and the risk of coronary heart disease in women. New England journal of medicine. 1997;337(21):1491-9.
8. Jakobsen MU, O’Reilly EJ, Heitmann BL, Pereira MA, Bälter K, Fraser GE, et al. Major types of dietary fat and risk of coronary heart disease: a pooled analysis of 11 cohort studies. The American journal of clinical nutrition. 2009;89(5):1425-32.
9. Leosdottir M, Nilsson PM, Nilsson J-Å, Berglund G. Cardiovascular event risk in relation to dietary fat intake in middle-aged individuals: data from The Malmö Diet and Cancer Study. European Journal of Preventive Cardiology. 2007;14(5):701-6.
10. Siri-Tarino PW, Sun Q, Hu FB, Krauss RM. Meta-analysis of prospective cohort studies evaluating the association of saturated fat with cardiovascular disease. The American journal of clinical nutrition. 2010;91(3):535-46.
11. Kakarmath SS, Zack RM, Leyna GH, Fahimi S, Liu E, Fawzi WW, et al. Dietary determinants of serum total cholesterol among middle-aged and older adults: a population-based cross-sectional study in Dar es Salaam, Tanzania. BMJ open. 2017;7(5):e015028.
12. Ramsden CE, Zamora D, Leelarthaepin B, Majchrzak-Hong SF, Faurot KR, Suchindran CM, et al. Use of dietary linoleic acid for secondary prevention of coronary heart disease and death: evaluation of recovered data from the Sydney Diet Heart Study and updated meta-analysis. Bmj. 2013;346:e8707.
13. Ramsden CE, Zamora D, Majchrzak-Hong S, Faurot KR, Broste SK, Frantz RP, et al. Re-evaluation of the traditional diet-heart hypothesis: analysis of recovered data from Minnesota Coronary Experiment (1968-73). bmj. 2016;353.
14. Ma L-Y, Chen W-W, Gao R-L, Liu L-S, Zhu M-L, Wang Y-J, et al. China cardiovascular diseases report 2018: an updated summary. Journal of geriatric cardiology: JGC. 2020;17(1):1.
15. Guasch-Ferré M, Babio N, Martínez-González MA, Corella D, Ros E, Martin-Pelaez S, et al. Dietary fat intake and risk of cardiovascular disease and all-cause mortality in a population at high risk of cardiovascular disease. The American journal of clinical nutrition. 2015;102(6):1563-73.
16. Li Y, Hruby A, Bernstein AM, Ley SH, Wang DD, Chiuve SE, et al. Saturated fats compared with unsaturated fats and sources of carbohydrates in relation to risk of coronary heart disease: a prospective cohort study. Journal of the American College of Cardiology. 2015;66(14):1538-48.
17. Ramsden CE, Hibbeln JR, Majchrzak SF, Davis JM. n-6 fatty acid-specific and mixed polyunsaturate dietary interventions have different effects on CHD risk: a meta-analysis of randomised controlled trials. British Journal of Nutrition. 2010;104(11):1586-600.